ارزیابی امکان سنجی مدل های بیمه-بانک از دیدگاه خبرگان

ارزیابی امکان سنجی مدل های بیمه-بانک از دیدگاه خبرگان

سارا بیک محمدی [1]

دكتر ابراهيم عباسي [2]

دكتر  علیرضا دقیقی اصلی [3]

چکیده

هدف این مقاله پیشنهاد الگوی کاربردی جهت شرکتهای بیمه-بانک در ایران و شناسایی و تعیین ابعاد و مؤلفه‌های اصلی بیمه- بانک می باشد.که  به کارگیری پیشنهادات این تحقیق می تواند در جهت گسترش فعالیت سازمان های  مربوطه(بیمه وبانک) و سوددهی بیشتر آنها مؤثر واقع گردد.  مطالعات مربوطه در پاییز 1390 انجام گرفته است. جامعه آماری  در این تحقیق شامل اساتید دانشگاه های تهران در رشته مدیریت بیمه،رؤسا و معاونین شعب  در بانکها (دارای شرکت بیمه) ،افراد خبره در زمینه بیمه-بانک در  شرکتهای بیمه در ایران،کارشناسان در  بیمه مرکزی و بانک مرکزی ، پژوهشگران آگاه در پژوهشکده بیمه و پژوهشکده پولی و بانکی می باشد. روش نمونهگیری هدفمند و قضاوتی بوده و از 37 پرسشنامه توزیع شده 34 پرسشنامه به دست محقق رسیده که قابل استناد بوده و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است.

 با بررسی شرکتهای موفق در جهان چهار مدل متداول بیمه-بانک استخراج شده که در آنها نوع مالکیتها با یکدیگر متفاوت است.و ازکارشناسان در مورد  امکان سنجی اجرای این مدل ها به روش  TELOS  نظرسنجی به عمل آمده است.همچنین  سه مؤلفه نوع محصولات ،نحوه عرضه خدمات و روش در آمدی  بانک نیزبه صورت چند گزینه ای  برای هر یک از مدل ها مورد بررسی قرار گرفته است.روش تجزیه و تحلیل داده ها فرآیند تحلیل سلسله مراتبی( AHP  )و ابزار آن نرم افزار Expert choice  می باشد.بر اساس نتایج به دست آمده از دیدگاه خبرگان مدل قرار داد همکاری دو جانبه(از نظر نوع مالکیت) بین بانک و بیمه مدلی مناسب جهت شرکت های بیمه-بانک در ایران است. طبق نظر خبرگان در این مدل بهتر است محصولات زندگی و غیر زندگی و مرتبط بانکی به صورت گروهی و با بازاریابی کارمندان بانک و فروش نمایندگان بیمه عرضه شود.در آمد بانک  در این مدل از طریق شراکت در کارمزد بیمه نامه های صادره است.

 

مقدمه

همکاری بانکها و مؤسسات بیمه در سالهای گذشته در کشورهای اروپایی بسیار مورد توجه واقع شده است . این همکاری  ساختار صنایع و اقتصاد را تغییر میدهند و بانکها و شرکتهای بیمه نمیتوانند این دگرگونی را نادیده بگیرند. تاریخ، فرهنگ، تجارب داد و ستد و تغییرات پیرامون محیطی و قوانین و مقررات همگی در تصمیمات مدیران درباره چگونگی برخورد با بیمه-بانک نقش مؤثری دارند. وجود یک محیط  حمایت کننده برای توسعه  بیمهبانک بسیار اهمیت دارد. میتوان گفت که آزادی مقررات در زمینه مالکیت شرکتهای بیمه توسط بانکها و فروش محصولات بیمه از طریق شعب بانک پیش شرط لازم برای پیشرفت بیمهبانک محسوب میشود. (کورهونن و همکاران-2006)[4]

پایه و اساس ایجاد بیمه –بانک ها این است که بانکها خدمات بیشتر و محصولات متنوع تری  را به مشتریان خود عرضه کنند. در این صورت بانکها میتوانند یا حقالعمل دریافت کنند و یا اینکه در سود حاصله از فروش بیمه سهیم شوند و یا نقشی شبیه موجر داشته باشند. پیش بینی  شده است که عوامل فروش سنتی شرکتها از 76% در سال 2000، به 51%در سالهای آتی برسد (استایکوراس و دیکینسون، 2005)[5].علی رغم  نظارتهای محدودکننده در آسیا انتظار میرود در طی دو سال آینده بانک ها بتوانند به صورت بالقوه میزان 14% و 6% از تجارت بیمه زندگی و غیرزندگی در آسیا راانجام دهند. )پیکارجو،1383)

هدف از بیمه-بانک ها جذب نقدینگی از طریق بازارهای پولی و هدایت آن در شرایط بحران بازار پولی به بازارهای سرمایه است.بیمه-بانک باعث تمرکز بر روی عرضه محصولات ترکیبی مالی  و افزایش نیروهای ماهر در هر دو زمینه امور بانکی و بیمه ای می شود. (کورهونن و همکاران-2006)  با این حال یکپارچگی ارائه خدمات مالی در ایران هنوز در مراحل نخستین است. تجربههای محدودی در عرضه خدمات بیمهای در شعب بانکی از جمله بانک های پارسیان،سامان ،اقتصاد نوین و ملت در حال انجام است.

بنابراین گسترش شرکت های بیمه-بانک در کشور نیازمند مطالعات بیشتر است. در مطالعات گذشته تنها به طور کلی به اهمیت کارایی بالقوه شرکت های  بیمه- بانک اشاره شده و هیچ اقدامی جهت ارائه الگوی مناسب بیمه- بانک و یاامکان سنجی آنها در ایران نشده است. لذا این تحقیق میتواند خلاء مذکور را پر کند، تا در صورت تأیید کارشناسان مرتبط با این صنعت الگوی ارائه شده توسط شرکتهای مربوطه به کار گرفته شود و گامهای نخستین در استقرار صنعت بیمه- بانک موفق مانند سایر کشورهای جهان در ایران برداشته شود.در این تحقیق هدف این است که با استفاده از نظرات خبرگان این امر الگویی مناسب از طریق  امکان سنجی  بیمه-بانک در ایران ارائه دهیم.در ابتدا مروری بر ادبیات نظری و پیشینه پژوهش خواهیم داشت و سپس سؤالات ،فرضیه و روش شناسی پژوهش مطرح خواهد شد و در ادامه تجزیه و تحلیل داده ها و نتیجه گیری نهایی بیان می شود.

مروری بر ادبیات نظری و پیشینه پژوهش

تعاریف مختلفی از بیمه-بانک وجود دارد بطور کلی، بیمه-بانکها نهادهایی هستند  که به صورت  مدلهای مالکیتهای مشترک، سرمایهگذاری مشترک و یا قراردادهای مشترک  تشکیل می شوندو در قالب آن انواع خدمات بیمهای و بانکی را  ارائه میدهند. در مدلهای سنتی  بیمه-بانک، شعب بانکها عرضه کننده  خدمات بیمه ای هستند و اصولا در آنها بانک به عنوان سهامدار عمده شرکت بیمه است و مدیر عامل را منصوب کرده و برنامه های خود را در شرکت بیمه دیکته می کند.اما در مدل های پیشرفته  ، شعب بانکها ضمن ارائه انواع خدمات بیمهای (صدور و خسارت)، نظارت بر شعب بیمه درجه دو به پایین و مدیریت بر فعالیت شبکه نمایندگان حقیقی و شعب دیگر بانک را نیز انجام میدهند. به طور کلی  برحسب  شکل همکاری و وابستگی مالکیتی مدل های فعالیت بیمه-بانک با هم تفاوت دارند. (CMI،2003)[6]

بیمه-بانک لزوما یک شرکت مستقل از موسسات بیمه و بانکها نیست. اما بیمه-بانکهایی ,وجود دارند که دارای ماهیت مستقلی از بانکها و بیمهها هستند. نمونههایی موفق از این موارد در اوایل قرن بیستم و در طی  سالهای 1935 -1970 در آمریکا، فرانسه و آلمان فعالیت داشتند. این گونه از نهادهای بیمه –بانک سبب کاهش انعطافپذیری مدیریتی، تداخل تخصصی مجموعههای تجاری، ایجاد پیچیدگی در نظارت بر عملکرد مجموعه، ایجاد مشکلات در متقارنسازی پرتفوی میگردید. از این رو  قراردادهای مشترک، و مالکیت های  هلدینگی رواج یافتند. بانکهایی با مالکیت کامل و یا سهامدار عمده یک شرکت بیمه ، شرکتهای بیمه که مالک یا سهامدار عمده یک بانک هستند. (پیکارجو و همکاران -1389).

در کشورهای دارای بیمهبانک مانند فرانسه، بانکها علاوه بر عرضه بیمه های  زندگی ساده و محصولات بدون بیمه زندگی ،محصولات ترکیبی زندگی و غیرزندگی مانند محصولاتی که در ارتباط با وامهای بانکی را مورد توجه قرار داده اند. ساختار بیمهبانک به محیط خاص اقتصادی- اجتماعی، فرهنگی و قانونی بازار میزبان و همچنین زیرساختارهای آن بازار و نیازهای  مصرف کننده بستگی دارد. در  تعریف الگوهای بیمهبانک میتوان از برخی از ویژگی های زیر نام برد. این ویژگیها عبارتند از: (فیلدزوهمکاران 2007)[7]

 

1. از نظر مالکیت

الف.فعالیت به صورت یک سازمان یکپارچه : یعنی مالکیت بیمهبانک مستقل بوده و وابستگی به غیر ندارد.

ب.مالکیت براساس سرمایهگذاری مشترک  که میان سهامداران حقوقی و یک شرکت بیمه  است.

ج.مالکیت براساس شرکتهای تابعه[8]که در آن بیمهبانک یک شرکت وابسته به یک شرکتمادر است و درجهت  منافع آن حرکت میکند.

 

2.از نظر شبکه های فروش

الف. استقرار نمایندگان بیمه در شعب بانک و اخذ بخشی  از درآمد آنها توسط بانک

ب. بانک به عنوان یک کارگزار هر بیمهنامهای را که مشتری می خواهد به وکالت از همه بیمهگران میفروشدو متناسب با حق بیمهی دریافتی  کارمزد می گیرد.

ج. بانک کد نمایندگی از شرکت بیمه گرفته وحق صدور بیمه نامه داردو متناسب با حق بیمهی دریافتی  کارمزد می گیرد.

د. فروش از طریق ترکیبی از شبکه ها(اینترنت،َATM،پست مستقیم)

 

3.از نظر نوع محصولات

الف.ارائه محصولات ساده بیمه برای سپرده گذاری در بانک

ب.ارائه محصولات ترکیبی بیمه با محصولات بانکی مانند بیمه زندگی اعتباری

ج. محصولات مشاوره بیمه با توجه به نیاز مشتریان

د.بسته های  بیمه طراحی شده متناسب با نیاز مشتریان .بیمه زندگی در اکثر تجزیه و تحلیل های آماری بیمه-بانک قابل توجه است زیرا دارای امتیاز معافیت مالیاتی می باشد.(کورهنن و ووتیلنن-2006)[9]

در جدول 1 بین الگوهای سنتی و توسعه  یافته بیمه-بانک به مقایسه ویژگی های مذکور پرداختیم.

 

ویژگی بیمه-بانک الگوی معمول بیمه-بانک راهبردهای جایگزین
مالکیت تجربیات موفقیت‌آمیز بیمه-بانک، عموما شامل پیوندهای مالکیتی و یک تأمین کننده محصولات بیمه‌ای است. تأکید کمتر بر پیوند مالکیتی (تنها در زمینه توزیع)، که تلویحاً به معنی وجود چندین تأمین کننده محصولات بیمه‌ای است.
مشتریان مشتریان بانک هم مشتریان بانک و هم مشتریان عادی
شبکهها بیشتر متمرکز بر یک شبکه، که یا کارمندان بانک هستند یا نمایندگان بیمه شبکه‌های متعدد شامل اینترنت، بازاریابی مستقیم، بازاریابی در محل کار و غیره
محصولات عمدتاً محصولات ساده بیمه زندگی محصولات بیمه زندگی پیچیده‌تر و نیز محصولات بیمه غیرزندگی

منبع:تازه های جهان بیمه شماره 118(سارا عبدالحمیدی،امیر محمدی(1387))

جدول1- مقایسه الگوهای سنتی و توسعه یافته بانک بیمه

دو متغیر مهم در انتخاب ساختار بیمه-بانک عبارتند از: (1) میزان کنترلهای مالی و (2) ترکیب عملیاتی. مالکیت مالی میتواند از صفر تا 100 % باشد. در حالی که فعالیت شرکت  بیمه میتواند کاملا مستقل از واحد بانکداری باشد یا به عنوان یک خردهفروشی یکپارچه مدیریت شود (استایکورس و نورالیه- 2007)[10]. با توجه به این متغیرها الگوهای  موجود عبارتند از:

3.یک سازمان مالی برای ترکیب فعالیتهای بیمه گری و بانکداری. که باعث تنوعسازی درآمدها و مبنای سرمایهای بزرگتر است. اما مثلا در خصوص فروش متقاطع، هیچگونه همافزایی عملیاتی ندارد. مزایای این مدل، ساده و برگشتپذیری، عدم نیاز به تغییر در ساختار، استقلال بانکها و بیمهها و افزایش رقابت آنها میباشد (برجندال- 1995)[11].

4.یک شرکت بیمهکه کاملا با بانک در سطح عملیاتی یکپارچه شده و محصولات آن را عمدتا به مشتریان گروهی میفروشد، که البته این مدل انعطاف بسیار کمی دارد.

5.یک سرمایهگذاری مشترک بین یک بانک و یک شرکت بیمه است که در این حالت  فروش متقاطع به مشتریان شریک؛انجام می شود  که همراه با  همافزایی در نیروی انسانی و دانش و رشد اقتصادی است.

6.توافقنامهی توزیع که رایج ترین مدل ساختاری از نظر تحقیقات فایناکورد در سال 2003 است و به صورت یک توافقنامهی انحصاری یا غیرانحصاری برای فروش محصولات شرکت بیمه به مشتریان بانک است (استایکوراس-2006).[12]

انتخاب یک مدل مناسب برای بیمه-بانک به محیط نظارتی ،قانونی و فرهنگی خاص جمعیت هر کشور بستگی دارد.هیچ مدل واحدی نیست که برای تمام شرایط مناسب باشد.آزادی انتخاب در مدل  بیمه -بانک  باید با توجه به کارایی عملیاتی و هزینه ای مدل انتخابی باشد(کاماکوراو همکاران-2003)[13].

چهار مدل متداول بیمهبانک  به صورت زیر  مطرح می شود (پیکارجوو همکاران-1389):

مدل1: در این مدل بانک سهامدار عمده شرکت بیمه است که در آن شعب بانک می توانند انواع خدمات بیمه ای و یا تنها بیمه نامه های انفرادی را عرضه کنندو نقشی مانند دفاتر نمایندگی بیمه دارند و به مشتریان بانک خدمات می دهند.

مدل2: در این مدل شرکت بیمه سهامدار عمده ی بانک است که در آن شعب بانک بر شبکه ی فروش منطقه ای نظارت دارند. شعب بانک می توانند جانشین شعب بیمه باشند و در  زمینه ی بیمه های مرتبط با مشتریان شعب بانک فعالیت می کنند در این الگو شعب بیمه بر نمایندگان حقوقی و شعب بانکها  نظارت دارند.

مدل 3:در این مدل بانک وشرکت  بیمه دارای قرار داد همکاری یک جانبه هستندکه در آن شعب بانک مانند دفاتر  نمایندگی بیمه هستند و بر شبکه فروش محلی نظارت دارند و در زمینه ی بیمه مرتبط با مشتریان بانک فعالیت می کنند. در این مدل شعب بیمه بر نمایندگان حقوقی و شعب بانکها نظارت دارند.

 

مدل 4:در این مدل بانک وشرکت  بیمه دارای قرارداد همکاری دو جانبه هستند .شعب بانک بر شبکه فروش محلی و منطقه ای نظارت دارند و می توانند جانشین شعب بیمه باشند و در زمینه ی بیمه های مرتبط با مشتریان بانک و غیر بانکی فعالیت می کنند. در این مدل شعب بیمه بر نمایندگان حقوقی و شعب بانک نظارت دارند وبرخی خدمات بانکی را نیز عرضه می کنند.در این مدل نمایندگی های حقیقی و حقوقی نیز می توانند در عرضه ی برخی خدمات بانکی و واسطه گری های مالی فعال باشند. 

در جهان  مدل اول به صورت سنتی اجرا می شودو مدل دوم بسیار نادر است و در سطح پیشرفته مدل سوم و بالاخص چهارم اجرا می شود. محصول اصلی بیمهبانک، بیمهی زندگی (مزیت معافیت های مالیاتی)است. برای بسیاری از بیمهبانکها، بیمه غیر زندگی به عنوان یک محصول مالی برای افزایش سهم بازار و وفاداری مشتریان است.

در ادامه مقاله به نتایج تحقیقات کارشناسان در پژوهشهای گذشته در مورد الگوهای بیمه-بانک و برخی مؤلفه های درونی آنها می پردازیم.                                    

اکثر کشورهای پیشرفته در بیمهبانک از مدلی که بانک سهامدار عمده بیمه(مدل1) است به صورت پیشرفته استفاده می کردند. حادثه 11 سپتامبر باعث تغییر در قوانین نظارت فعالیت  نهادهای جدید به صورت قراردادهای همکاری دو جانبه(مدل4)گردید. پیاده سازی مدلهای بیمهبانک  در ایران به صورت نهاد یکپارچه به دلیل وجود دو نهاد نظارتی مجزا(بیمه مرکزی و بانک مرکزی )وجود ندارد . مدلی که بانک سهامدار عمده بیمه است به صورت سنتی در ایران مشاهده  می شود. تنها راه تغییر به مدلهای یکپارچه جهانی پیشرفته  تغییر در مالکیت هاست.بیان می شود  روند جهانی حرکت به سمت ایجاد هلدینگ های مالی و بیمه بانکهایی با نظارت این هلدینگ ها می باشد (پیکارجوو همکاران-1389).

از نظر پیکارجو(1383) انتخاب مدل مناسب بیمهبانک به محیط نظارتی ،قانونی و فرهنگی هر کشور بستگی دارد. فروش بیمه نامه های زندگی از طریق شعب بانک جایگزین مناسبی برای سپرده های بلند مدت و میان مدت بانکی است.او اظهار داشت  در اکثر کشورهای آسیایی بیمه های زندگی توسط بیمهبانک ها عرضه میشوند و بیمه های غیر زندگی به صورت انفرادی (نه گروهی)عرضه می شوند که این امر با تاکید بر بیمه نامه های مرتبط بانکی می باشد.

پژوهش فیوردلیسی و ریچی(2010) نشان داد که  کارایی هزینه شرکتهای بیمهبانکی که به صورت کاملا یکپارچه فعالیت می کنند بیشتر از شرکتهای بیمهبانک با مالکیت بانک و شرکتهای بیمه مستقل است .البته در مورد کارایی سود تفاوت معنی داری عنوان نشده است.در این تحقیق مدلهای بیمهبانک به سه مدل فروش متقاطع،همکاری بیمه و بانک به صورت استفاده از مهارتهای یکدیگر و سطح بالای یکپارچگی و مدیریت یکسان تقسیم شده اند.

وو و همکارانش (2009) 5 مدل برای بیمهبانک معرفی کردند که عبارتند از شرکت هلدینگ مالی،سهامداری هلدینگ،ایجاد یک سرمایه گذاری مشترک جدید،اتحادهای پیش رقابتی،برقراری واسطه های بیمه گری.که نتایج نشان داد که بیمه-بانک به صورت  شرکت هلدینگ مالی(شراکت یکپارچه و فروش متقاطع) نسبت به سایر مدلها در تایوان در اولویت قرار دارد.

 استایکوراس و دیکینسون(2005) به مدلی از همکاری بیمهبانک اشاره دارند که بیمه گر بخشی از بانک بوده و تحت کنترل آن است (شراکت عمودی)و در این صورت محصولاتی به طور خاص برای مشتریان بانک طراحی می شود.از طرف دیگر مدلی تحت عنوان اتحاد افقی نیز مطرح می شود که در آن بانک با بیمهگر (بیمهگران) توافق میکند و محصولات بیمهای در شعبه (از طریق باجه) عرضه میشوند. بانک می تواند مشتریان خود را بطور مستقیم (ارجاعی) به بیمهگر خاصی معرفی کند. بانک میتواند بسته به تنوع و کیفیت

مدل مالکیتی شبکه فروش مدل1- بانک سهامدار عمده بیمه مدل2- بیمه سهامدار عمده بانک
سنتی پیشرفته سنتی پیشرفته
شعب بانک ارائه دهنده بیمه‌نامه انفرادی ارائه دهنده انواع خدمات بیمه ارائه دهنده بیمه‌نامه انفرادی ارائه دهنده انواع خدمات بیمه
ارائه نقشی مانند دفاتر نمایندگی بیمه نظارت بر شبکه فروش منطقه‌ای
فعال در زمینه ارائه خدمات بیمه به مشتریان بانک الگویی جانشین شعب بیمه
فعال در زمینه بیمه‌های مرتبط با مشتریان بانک
شعب بیمه نقش اصلی بیمه‌گری نقش اصلی بیمه‌گری نقش اصلی بیمه‌گری نظارت بر نمایندگان حقوقی و شعب بانک‌ها
نمایندگیهای حقیقی
نمایندگیهای حقوقی نقش اصلی بیمه‌گری
شبکه کارگزاری
مدل مالکیتی شبکه فروش مدل3- بانک و بیمه دارای قراداد همکاری یک جانبه مدل4- بانک و بیمه دارای قرارداد همکاری دوجانبه
سنتی پیشرفته سنتی پیشرفته
شعب بانک ارائه دهنده بیمه‌نامه انفرادی ارائه دهنده انواع خدمات بیمه ارائه دهنده بیمه‌نامه انفرادی ارائه دهنده انواع خدمات بیمه
ارائه نقشی مانند دفاتر نمایندگی بیمه نظارت بر شبکه فروش محلی و منطقه‌ای
نظارت بر شبکه فروش محلی الگویی جانشین شعب بیمه
شعب بیمه نقش اصلی بیمه‌گری نظارت بر نمایندگان حقوقی و شعب بانک‌ها نقش اصلی بیمه‌گری نظارت بر نمایندگان حقوقی و شعب بانک‌و ارائه برخی خدمات بانکی
نمایندگیهای حقوقی نقش اصلی بیمه‌گری نقش اصلی بیمه‌گری
نمایندگیهای حقیقی نقش اصلی بیمه‌گری نقش اصلی بیمه‌گری و ارائه برخی خدمات بانکی و واسطه‌گری‌های مالی
شبکه کارگزاری نقش اصلی بیمه‌گری نقش اصلی بیمه‌گری نقش اصلی بیمه‌گری

 

محصولات ارائه شده از سوی هر شرکت بیمه بیشتر از یک بیمه گر داشته باشد.چهار مدل  بیمهبانک از لحاظ مالکیتی در قالب دو الگوی سنتی و پیشرفته در جدول 2 آمده است.

منبع:طرح تحقیقاتی بیمه-بانک در پژوهشکده پولی و بانکی (پیکارجو و همکاران_1389)              

جدول2- طبقهبندی مدلهای متداول بیمهبانک

 

سؤالات پژوهش

سؤال اصلی پژوهش

کدامیک از چهار مدل بیمه-بانک از نظر خبرگان از ابعاد امکان سنجی در اولویت است؟

در این پژوهش برای هر یک از مدل های بیمه –بانک به سؤالات زیرنیز پاسخ داده شده است:

-نحوه ی عرضه خدمات بیمه ای در بانک بهتر است به چه طریقی باشد؟توسط نمایندگان بیمه؟کارمندان بانکی آموزش دیده؟بازاریابی کارمندان بانکی و فروش توسط نمایندگان بیمه؟

-در آمد بانک در مدل های بیمه بانک چگونه باشد؟دریافت کارمزد؟اجاره بها؟و یا هیچ گونه در آمد نقدی؟

-نوع محصولات بیمه در مدل های بیمه بانک چه باشد؟زندگی یا غیر زندگی؟انفرادی یا گروهی؟صرف بیمه ای یا مرتبط بانکی؟ [14]

فرضیه پژوهش

فرضیه ای که در ارتباط با سؤال اصلی پژوهش مطرح می شود این است که مدل چهارم که به صورت همکاری دو جانبه بانک و شرکت بیمه است مدل مناسبی جهت فعالیت شرکتهای بیمه-بانک در ایران است.

روش شناسی پژوهش

جامعه آماری  در این تحقیق شامل اساتید دانشگاه های تهران در رشته مدیریت بیمه،رؤسا و معاونین شعب  در بانکها (دارای شرکت بیمه) ،افراد خبره در زمینه بیمه-بانک در  شرکتهای بیمه در ایران،کارشناسان طرح ،قوانین و برنامه در  بیمه مرکزی و بانک مرکزی ، پژوهشگران آگاه در زمینه بیمه-بانک در پژوهشکده بیمه و پژوهشکده پولی و بانکی می باشد.افراد در جامعه مذکور بایستی دارای تحصیلات حداقل فوق لیسانس،دارای سمت مدیریتی و حداقل ده سال سابقه  درحوزه ی  کاری سازمان مربوطه باشند. روش نمونهگیری هدفمند و قضاوتی بوده و از طریق پرس و جو ، مصاحبه و مشاهدات، افرادی که خبره وآشنا با  موضوع بیمهبانک بوده اند که جمعا 37 نفر می باشند ،با در نظر گرفتن ویژگی های مذکور در جامعه آماری  مورد نظرسنجی از طریق پرسشنامه قرار گرفتند. ازمیان 37 پرسشنامه توزیع شده  34 پرسشنامه به دست محقق رسیده و قابل استناد بوده و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است.

حجم جامعه سازمان
3 اساتید دانشگاه های تهران در رشته مدیریت بیمه
4 پژوهشگران در مؤسسات پژوهشی بیمه و بانک
12 رؤسای شعب  بانکهای خصوصی دارای شرکت بیمه
18 مدیران و رؤسای بخشها ومدیران ارشد فروش در شرکتهای بیمه خصوصی
37 جمع

جدول3: نمونه گیری پژوهش

این پژوهش از نوع تحقیقات کیفی کاربردی است و اطلاعات و داده های مورد نیاز در این تحقیق به صورت کتابخانه ای واز منابعی در قالب کتب،مجلات ،نشریات ،مقالات تخصصی و اطلاعات موجود در سایت الکترونیکی برخی شرکت ها به دست آمده است.

در این تحقیق از طریق پرسشنامه به روش  AHP[15] از کارشناسان مربوطه در مورد امکان سنجی(TELOS) مدلهای به دست آمده از بیمهبانک که در جدول 2 تشریح گردید,نظرسنجی به عمل آمده است و نوع محصولات ،نحوه عرضه خدمات و مدل در آمدی بانک  برای هر یک از این مدل ها به صورت مقایسات زوجی نظرسنجی به عمل آمده است تا در نهایت  یک مدل مناسب جهت شرکتهای بیمهبانک در ایران به دست آید.

فرايند تحليل سلسله مراتبي در هنگامي كه عمل تصميم گيري با چند گزينه رقيب و معيار تصميم گيري روبروست ميتواند استفاده گردد. معيارهاي مطرح شده ميتواند كمي و كيفي باشند. اساس اين روش تصميم گيري بر مقايسات زوجي نهفته است.(مهرگان-1383)

 در امکان سنجی TELOSزمانی اجرای یک مدل امکان پذیر است که به عنوان فنی، اقتصادی، قانونی ،عملیاتی، و زمانی پاسخ مناسب دهد.   آنچه در امکان پذیری فنی مورد بررسی قرار می گیرد این است که تا چه حد تکنولوژی موجود میتواندپاسخگوی نیازهای مربوط به ایجادمدل  تازه باشد و آیا به تکنولوژی جدیدی نیاز هست یا خیر؟ در امکان پذیری اقتصادی بررسی می شود که آیا بودجه موردنیاز برای ایجاد و اجرای مدل جدید موجود هست یا خیر؟ویا از لحاظ هزینه ای پیاده سازی آن به صرفه هست یا خیر؟و آیا اجرای مدل دارای توجیه اقتصادی است؟ در امکان پذیری قانونی بررسی می شود که آیا مدل جدید از نظر قانونی و حقوقی برای موسسه مشکلی پدید نمی آورد و یا مانعی برای اجرای تعهدات سازمان ایجاد نمی کند. از نظر عملیاتی نیز بررسی می شود که آیا روشها و رویه های موجود و مهارتهای کنونی کارکنان برای اجرای مدل جدید کفایت می کند یا این که نیاز به روشهای جدید و آموزش کارکنان است و سرانجام درامکان سنجی زمانی، بررسی می شود که آیا مدل جدید در یک چهارچوب زمانی معقول،  جنبه عملی به خود خواهد گرفت یا خیر؟)زاهدی-1372)

 

تجزیه و تحلیل داده ها

با توجه به پرسشنامه و  نتایج به دست  آمده از آن میانگین هندسی پاسخها محاسبه شده و با استفاده از نرم افزار Expert Choice  ضرایب سازگاری جداول مقایسات زوجی موجود در پرسشنامه ونیز ضرایب اهمیت و اولویت مدلهای بیمه بانک  از نظر ابعاد امکان سنجی TELOS و ضرایب اهمیت و اولویت  سه مؤلفه (نحوه عرضه خدمات،مدل در آمدی بانک و نوع محصولات)در مدل های بیمهبانک به دست آمده است که در جداول زیر قابل مشاهده می باشد.

ضرایب سازگاری نیز برای تمام ماتریسهای مقایسات زوجی همان گونه که در جداول زیر  نیز آمده است محاسبه شده است و طبق روش AHP  هر گاه ضریب سازگاری کمتر از عدد 1/0 باشد می توان گفت که مقایسات زوجی از سازگاری برخوردار است .

 ضرایب اهمیت و اولویت  سه مؤلفه(نحوه عرضه خدمات،مدل  درآمدی بانک و نوع محصولات)در مدل های بیمهبانک به دست آمده است که در جدول 6 قابل مشاهده می باشد.در جدول 7 نیز ابعاد امکان سنجی از نظر اهمیت با توجه به نظر خبرگان اولویت بندی شده اند. همانگونه که می بینیم این ضرایب در مقایسات زوجی پژوهش کمتر از 1/0 می باشد و می توان به نتایج به دست آمده اطمینان نمود.

 

مؤلفه های بیمهبانک نوع محصولات نحوه عرضه خدمات نوع در آمد بانک
ضریب اهمیت 2/0 4/0 2/0
اولویت 2 1 2

 

جدول6   –ضرایب اهمیت سه مؤلفه در چهار مدل  بیمهبانک

 

ابعاد امکان سنجی فنی اقتصادی قانونی عملیاتی بودن زمانبندی اجرا
ضریب اهمیت 201/0 266/0 212/0 242/0 079/0
اولویت 4 1 3 2 5

 

جدول   7 –ضرایب اهمیت ابعاد امکان سنجی TELOS در تاسیس بیمه بانک در ایران

 

در جدول 8 چهار مدل بیمه-بانک از نظر ابعاد امکان سنجی، با توجه به ضرایب اهمیت به دست آمده ،اولویت بندی شده اند که دو مدل برتر نسبت به سایر مدل ها در جدول 9 از نظر ابعاد امکان سنجی قابل مشاهده ان

 

ابعاد امکان سنجی (TELOS)
مدل های بیمهبانک اولویت بندی فنی اقتصادی قانونی عملیاتی زمانبندی اجرا
مدل 1

(بانک سهامدار عمده بیمه)

ضرایب اهمیت 226/0 214/0 239/0 377/0 369/0
اولویت 2 2 2 1 1
 

مدل2

(بیمه سهامدار عمده بانک)

ضرایب اهمیت 144/0 119/0 168/0 114/0 103/0
اولویت 4 3 4 4 4
مدل 3

(قرار دادهمکاری یک جانبه)

 

ضرایب اهمیت 172/0 112/0 198/0 188/0 209/0
اولویت 3 4 3 3 3
مدل4

(قرارداد همکاری دو جانبه)

ضرایب اهمیت 459/0 556/0 395/0 321/0 319/0
اولویت 1 1 1 2 2
ضرایب سازگاری 02/0 01/0 02/0 02/0 04/0

 

جدول  8- ضرایب اهمیت و اولویت مدل های بیمهبانک از نظر ابعاد امکان سنجی

 

مدلی که در اولویت قرار دارد. اولویت ابعاد امکان سنجی  

ابعاد امکان سنجی

مدل4(قرارداد همکاری دو جانبه) 4 فنی
مدل4(قرارداد همکاری دو جانبه) 1 اقتصادی
مدل4(قرارداد همکاری دو جانبه) 3 قانونی
مدل 1(بانک سهامدار عمده بیمه) 2 عملیاتی
مدل 1(بانک سهامدار عمده بیمه) 5 زمانبندی اجرا

 

جدول9- اولویت بندی ابعاد امکان سنجی در چهار مدل بیمه-ب

 

 
مدل1 مدل2 مدل 3 مدل4
نحوه عرضه خدمات بیمه ای در شعب بانک توسط کارمندان آموزش دیده بانک ضرایب اهمیت 2/0 163/0 143/0 169/0
اولویت 2 3 2 3
توسط نمایندگان بیمه ضرایب اهمیت 4/0 297/0 429/0 387/0
اولویت 1 2 1 2
بازاریابی کارمندان بانک و فروش و خدمات پس از آن توسط نمایندگان بیمه ضرایب اهمیت 4/0 540/0 429/0 443/0
اولویت 1 1 1 1
ضرایب سازگاری 0 1/0 0 02/0
روش در آمدی بانک دریا فت اجاره فضا توسط بانک ضرایب اهمیت 210/0 249/0 25/0 210/0
اولویت 3 2 2 3
شراکت در کارمزد فروش بیمه نامه ها ضرایب اهمیت 550/0 594/0 5/0 550/0
اولویت 1 1 1 1
بانک هیچ مبلغی از شرکت

بیمه دریافت نمی کند

مزیت ارایه خدمات بیشتر

به مشتریان خود را نوعی

درآمد می داند.

 

ضرایب اهمیت 240/0 157/0 25/0 240/0
اولویت 2 3 2 2
ضرایب سازگاری

0

02/0 05/0 0 02/0
نوع محصولات انفرادی ضرایب اهمیت 333/0 333/0 5/0 333/0
اولویت 2 2 1 2
گروهی ضرایب اهمیت 667/0 667/0 5/0 667/0
اولویت 1 1 1 1
ضرایب سازگاری 0 0 0 0
زندگی ضرایب اهمیت 5/0 333/0 5/0 5/0
اولویت 1 2 1 1
غیر زندگی ضرایب اهمیت 5/0 667/0 5/0 5/0
اولویت 1 1 1 1
ضرایب سازگاری 0 0 0 0
صرف بیمه ای ضرایب اهمیت 25/0 25/0 333/0 25/0
اولویت 2 2 2 2
مرتبط بانکی ضرایب اهمیت 75/0 75/0 667/0 75/0
اولویت 1 1 1 1
ضرایب سازگاری 0 0 0 0

 

جدول10- اولویت بندی به کارگیری مؤلفه ها در مدلهای بیمهبانک

 

از نظر خبرگان بعد  اقتصادی   از نظر اهمیت در اولویت است و مدل   4  نیز از لحاظ  اقتصادی  در اولویت قرار دارد.بنابراین مدل  4  از سه بعد امکان سنجی(فنی و ساختاری،اقتصادی،قانونی)بالاخص از بعد  اقتصادی که از نظر کارشناسان مهمترین بعد است  در اولویت قرار دارد.بنابراین مدل 4می تواند جهت پیاده سازی نهاد بیمهبانک در ایران مورد استفاده قرار گیرد.مدل  1 نیز از دوبعد امکان سنجی(عملیاتی، زمانبندی اجرا  )به ویژه  از بعد  عملیاتی  در اولویت دوم قرار دارد.بنابراین می تواند جهت پیاده سازی نهاد بیمهبانک در ایران مورد توجه قرار گیرد.

در جدول 10 سه مؤلفه نحوه عرضه خدمات،روش در آمدی بانک و نوع محصولات در مورد هر یک از مدل ها بررسی شده است و بر اساس  ضرایب اهمیت اولویت بندی شده اند.نتایج به دست آمده از جدول 8و10در جدول 11 به صورت شرح مدل ها از نظر کارشناسان قابل مشاهده است.

 

شرح مدل(با توجه به نظر کارشناسان) مدلهای بیمه-بانک اولویت بندی به روش AHP
در این مدل عرضه خدمات بیمه ای به صورت بارزایابی توسط کارمندان بانک و فروش و خدمات پس از آن توسط نمایندگان بیمه انجام میگیرد.محصولات به صورت گروهی ومرتبط بانکی و در دو نوع زندگی و غیرزندگی عرضه میشود.در آمد بانک به صورت شراکت در کارمزد بیمه نامه های صادره است.

 

 

قرارداد همکاری دوجانبه 1
در این مدل عرضه خدمات بیمه توسط نمایندگان بیمه  ویا  به صورت بازاریابی توسط کارمندان بانک و فروش و خدمات پس از آن توسط نمایندگان بیمه انجام میگیرد. محصولات به صورت گروهی ومرتبط بانکی و در دو نوع زندگی و غیرزندگی عرضه میشود.در آمد بانک به صورت شراکت در کارمزد بیمه نامه های صادره است.

 

بانک سهامدار عمده بیمه 2
در این مدل عرضه خدمات بیمه توسط نمایندگان بیمه  ویا  به صورت بازاریابی توسط کارمندان بانک و فروش و خدمات پس از آن توسط نمایندگان بیمه انجام میگیرد. محصولات به صورت گروهی  و انفرادی ومرتبط بانکی و در دو نوع زندگی و غیرزندگی عرضه میشود.در آمد بانک به صورت شراکت در کارمزد بیمه نامه های صادره است.

 

قرارداد همکاری یک جانبه 3
در این مدل عرضه خدمات بیمه ای به صورت بارزایابی توسط کارمندان بانک و فروش و خدمات پس از آن توسط نمایندگان بیمه انجام میگیرد . محصولات به صورت گروهی ومرتبط بانکی و در نوع غیرزندگی عرضه میشود.در آمد بانک به صورت شراکت در کارمزد بیمه نامه های صادره است.

 

 

بیمه سهامدار عمده بانک 4

 

جدول11- تشریح مدلهای بیمه-بانک  به ترتیب اولویت بر اساس نظر کارشناسان

قابل ذکر است از نظر کارشناسان درجه اهمیت  نحوه عرضه خدمات   نسبت به   نوع محصولات و مدل در آمدی بانک در تأسیس نهاد بیمهبانک در ایران  بیشتر می باشد.

 

بحث و نتیجه گیری

با توجه به نتایج به دست آمده  از نظر کارشناسان مدل پیشنهادی جهت شرکت های بیمه بانک از میان چهار مدل مطرح شده ،مدل 4  می باشد که در آن بانک وشرکت  بیمه دارای قرارداد همکاری دو جانبه هستند.که این نتیجه فرضیه تحقیق را تأیید می کند. شعب بانک بر شبکه فروش محلی و  منطقه ای نظارت دارند و می توانند جانشین شعب بیمه باشند. در این مدل بهتر است (مطابق نظر خبرگان)نحوه عرضه خدمات بیمه ای به صورت بازاریابی توسط کارمندان بانک و فروش و خدمات پس از آن توسط نمایندگان بیمه انجام گیردانواع محصولات گروهی،زندگی و غیر زندگی،مرتبط بانکی به  مشتریان بانک و غیر بانکی عرضه می گردد. در این مدل شعب بیمه بر نمایندگان حقوقی و شعب بانک نظارت دارند و برخی خدمات بانکی را نیز عرضه می کنند.در این مدل نمایندگی های حقیقی و حقوقی نیز می توانند در عرضه ی برخی خدمات بانکی و واسطه گری های مالی فعال باشند.در پژوهش های انجام شده در پژوهشکده پولی و بانکی نیز از این مدل به عنوان مدل کاربردی در نهادهای جدید و پیشرفته نام برده شده است.وو و همکارانش نیز از این مدل به صورت فروش متقاطع ،به عنوان مدل مطلوب در کشور تایوان نام بردند. بنابراین می توان گفت نتیجه به دست آمده در مورد مدل ارجح بیمه-بانک، سازگار با یافته های پیشین است.

پیشنهادات:

  با توجه به یافته  های تحقیق پیشنهادهایی به شرح زیر ارایه می گردد.

1 –مطابق نظرسنجی عرضه  محصولات مرتبط بانکی در مدل بیمهبانک از نظر اهمیت در  اولویت است،لذا پیشنهاد می شود محصولات جدیدی (مانند کارت های اعتباری در کنار بیمه نامه ها )در این زمینه توسط کارشناسان امر طراحی شود تا بتوان در کنار خدمات بانکی محصولات بیمه ای نیز عرضه کرد.

2-تقسیم بندی مشتریان بانک از لحاظ در آمدی و شغلی می تواند نمایندگان بیمه را در شناسایی بازار هدف و عرضه محصول متناسب با هر گروه یاری نماید.

3 –شرکتهای بیمه خصوصی که بانک ندارند،(و یا بالعکس)با بانکهایی که شرکت بیمه ندارند ،به طور مثال شرکت بیمه دانا و بانک تجارت قرار داد همکاری ببندند ،( مانند مدل چهارم این پژوهش )تا آنها نیز از منافع بیمهبانک بهره جویند.وجود باجه های بیمه در بانک هایی که شرکت بیمه همنام خود دارند می تواند در روند فروش بیمه نامه ها (به دلیل حجم مشتریان بانکی و آشنایی آنها با برند بانک)مؤثر واقع شود.به طور نمونهدر حال حاضر بانک پاسارگاد مجوز استقرار باجه شرکت بیمه پاسارگاد را در شعب بانک نداده است!!

 

4-آموزش بیمه ای به کارمندان بانک در دوره های آموزشی بدو خدمت می تواند در ارایه هر چه بهتر بازاریابی خدمات بیمه ای در بانک و موفقیت بیمهبانک مثمر ثمر واقع شود.  

 

5-خدمات بانکی ای که توسط نمایندگان بیمه می تواند عرضه شود شناسایی شده تا زمینه همکاری دو جانبه این دو نهاد فراهم آید.

6-تهیه بسته های متفاوت  بیمه ای برای مشتریان متفاوت  در کنار خدمات بانکی در موفقیت این مدل میتواند مؤثر باشد.                        

7-تغییرات مالکیتی( که در کشور ما بیشتر به صورت بانک سهامدار عمده  شرکت بیمه  است)   در کشور می تواند گامی در جهت اجرای مدل پیشنهادی این پژوهش باشد. 

8-مشتریان بانکی بالاخص مشتریان حقوقی که به صورت هستند میتوانند بازار بسیار مناسبی جهت عرضه خدمات بیمه ای باشند.به طور نمونه  به کارکنان یک کارخانه علاوه بر خدمات بانکی می توان خدمات بیمه ای در زمینه بیمه های آتش سوزی ،مسیولیت و بیمه های اشخاص و ..را عرضه نمود.   

           

فهرست منابع:

1- آذر ،عادلمعماریان،عزیزآلله،(1374) “AHP  تکنیکی نوین برای تصمیم گیری گروهی،مجله دانش مدیریت شماره 27و28 ،ص21-29

2-پیکارجو،کامبیزدقیقی اصلی،علیرضاحسن زاده ،علی (1389)،شناخت پدیده بیمهبانک در دنیا و ابعاد مختلف آن“-طرح پژوهشی ،پژوهشکده پولی و بانکی ،ص1-173

3-پیکارجو،کامبیز،(1383)”بیمهبانک با نگاهی ویژه به بازار آسیا،مجله بانک و اقتصاد شماره53،ص17-29

4- زاهدي ، شمس السادات ،(1380)”تكنولوژي اطلاعات و كنترل در عصر اينفوكراسي، از سلسله مقالات دريافتي در دومين همايش علمي و پژوهشي نظارت و بازرسي ، http://www.golestan-bazrasi.ir/?view=12&nu1=27

5-عبدالمحمدی،سارا-محمدی،امیر،(1387)”بانک بیمه،روندهای رو به تکوین،فرصت ها و چالش ها-بخش سوم”،مجله تازه های جهان بیمه،شماره118،ص65

6-مهرگان، محمد رضا، (1383)” پژوهش عملیاتی پیشرفته، انتشارات کتاب دانشگاهی، چاپ اول، ص173-170

 

7-Bergendal,g(1995),”The profitiability of bancassurance for European banks”,international  journal of banks marketing,No13,pp.27-28

8-Fields,L.P,Kolari,j.w.and Fraser,D,R(2007)”Bidder returns in bancassurance mergers,is there evidence of synergy?”journal of banking &Finance No.31,pp.3646-3662

9-Fiordelisi ,franco,Ricci,ornella,(2010)”Efficiency in the life insurance industry:what are the efficiency gain from bancassurance,www.ssrn.com,No 1578731,pp.1-31

10-kamakura,W.A,Wedel,M.,Rosa,F.D,and Mazzon,J.A(2003).”Crosss-selling through database marketing:a mixed data factor analyzer for data augmentation and prediction .”International Journal of Research in Marketing, NO20,pp145-187

11-Korhonen,P.,Koskinen,L.and Voutilanien,R.(2006),”ACustomer view on the Most preferred Alliance structure between banks and insurance companies.”,Zeitschrift  fur betriebswirtschoft,,No76,pp139-164.

12-Korhnon,P.and Voutilainen ,R.(2006)” Finding the most prefferedstructure between banks and insurance companies.”European of operational research ,No175,pp1285-129

13-Staikouras,s,k and G.M Dickinson,(2005)”an examination of the bankincursion into insurance business.the case of Greece”,peper presentedat the multinational finance society conference,Athens.Greece,1/may/2011,www.ssrn.com

14-Staikouras,S.K  and Nurullah.M(2007)”thesepration of banking from insurance evidence from Europe”,multinationalfinance journal forth coming ,http://papers.ssrn .com .No3

15-Staikouras,S.K.(2006)”Business opportunities and market realities in financial conglomerates.”,The geneva papers on risk and insurance,No31 ,pp124-148

16-Wu,C.K and  Lin,C.T and Lin,W.F(2009),”the best bancassurance ,Alliance structur in Taiwan from financial supervisory authorizes perspective”,paper presented at cross-strait  symposium of innovation and sustainable management of innovation , june,Hsinchu.Taiwan,http://webfinance.ypuedu.tw/teacherbackup.ldownload/xdia/050pdf/pp1-19

 

Evaluation feasibility of bancassurance models ,according expert comments

 

Abstract

This  study  proposes  is offer a applied model  for   bancassurance in Iran. For this purpose extracting,  four successful model of bancassurance in world. experts comments about the feasibility of implementing this method byTELOS method. The three components of products, services and incomes of the Bank For each of the models has been studied.  the methods of data analysis is Analytical Hierarchy Process (AHP) and Expert choice is that software tools. The results show that consistent with the hypothesis the expert view ,Model of bilateral cooperation agreement between banks and insurance will be a suitable  model bancassurance in Iran. According to experts view in this model is better offer Life and non-life products and related bank in group form .in this model bank employee do marketing and insurance agent sell  insurance product and bank gain wage for issued policy.

keywords: Bancassurance, feasibility, Analytical Hierarchy Process, bilateral cooperation agreement

 

دکتر ابراهیم عبا

دکتر دقیقی اصلdaghighiasli@gmail.com

تهران  کارشناس ارشد مدیریت بازرگانی -گرایش مالی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات  sara_beikmohammadi@yahoo.com

09124251559

بهمن 1390

 

 

 

 

 

[1] کارشناس ارشد مدیریت بازرگانی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات (نویسنده مسئول)

 

[2] استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز عضو هیئت علمی ودانشیار دانشگاه الزهرا

 

[3] استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز

[4] Korhonen,P.,Koskinen,L.and Voutilanien,R.(2006),”ACustomer view on the Most preferred Alliance structure between banks and insurance companies.”,Zeitschrift  fur betriebswirtschoft,,No76,pp139-148.

 

[5] Staikouras,s,k and G.M Dickinson,(2005)”an examination of the bankincursion into insurance business.the case of Greece”,peper presentedat the multinational finance society conference,Athens.Greece,1/may/2011,www.ssrn.com

[6] – chartered management institute(CMI) (2003) , Dictionary of business and management

[7] -Fields,L.P,Kolari,j.w.and Fraser,D,R(2007)”Bidder returns in bancassurance mergers,is there evidence of synergy?”journal of banking &Finance No.31,pp.3646-3662

[8] Subsidiary

[9] Korhnon,P.and Voutilainen ,R.(2006)” Finding the most prefferedstructure between banks and insurance companies.”European of operational research ,No175,pp1285-129

 

[10] Staikouras,S.K  and Nurullah.M(2007)”thesepration of banking from insurance evidence from Europe”,multinationalfinance journal forth coming ,http://papers.ssrn .com .No3

 

[11] Bergendal,g(1995),”The profitiability of bancassurance for European banks”,international  journal of banks marketing,No13,pp.27-28

[12] Staikouras,S.K.(2006)”Business opportunities and market realities in financial conglomerates.”,The geneva papers on risk and insurance,No31 ,pp124-148

[13] kamakura,W.A,Wedel,M.,Rosa,F.D,and Mazzon,J.A(2003).”Crosss-selling through database marketing:a mixed data factor analyzer for data augmentation and prediction .”International Journal of Research in Marketing, NO20,pp145-187

 

[14] 1-منظور از محصولات بیمه ای صرف، همان محصولاتی است که شرکتهای بیمه می فروشند و منظور از محصولات  مرتبط بانکی محصولاتی مانند بیمه های اعتباری،بیمه های سپرده ،کارتهای اعتباری و ….است که در جهت عملیات بانکی به وجود آمده اند.

 

 

[15]1- آذر ،عادل-معماریان،عزیزآلله،(1374) “AHP  تکنیکی نوین برای تصمیم گیری گروهی”،مجله دانش مدیریت شماره 27و28 ،ص21-29

 

دیدگاهتان را بنویسید